چکیده پایان نامه :

امامت یکی از اصول بنیادین اسلامی است که بسیاری از اصول دیگر در پرتو آن، تبیین می­شوند. همانگونه که اختلاف در امامت به عنوان اصل بنیادین، سبب بوجود آمدن برخی از فرق اسلامی گردیده، اختلاف در صفات امام باعث بوجود آمدن فرقی مانند امامیّه و زیدیّه در عالم تشیّع شده است. مهمّترین صفات امام از دیدگاه امامیّه ؛ عصمت، افضلیّت، علم، عدالت و هاشمی بودن می­باشد. و مهمّترین صفات امام از دیدگاه زیدیّه ؛ فاطمی بودن، عدالت، اجتهاد، شجاعت، سخاوت، تدبیر در امور سیاسی و حکومتی و قدرت بر قیام مسلّحانه است.

صفاتی مانند قیام مسلّحانه، عصمت، افضلیت، علم، نسب امام و بلوغ از مهمّترین صفات اختلافی بین امامیّه و زیدیّه می­باشد.

آثار اختلاف در صفات امام، سبب اختلاف در شخص امام و نیز در دیگر مسایل کلامی و حتّی فقهی می­شود. در این پژوهش با استفاده از روش عقلی برهانی، نقلی وحیانی و نقلی تاریخی ثابت شده که امامیّه به عصمت مطلق امام، افضلیّت در صفات کمالی یا استحقاق برخورداری از پاداش اخروی امام، علم بالفعل و خطاناپذیر و اعلم بودن امام، عدم لزوم قیام مسلّحانه امام در هر شرایط، هاشمی و از فرزندان علی و فاطمه سلام الله علیهما از نسل امام حسین علیه السلام بودن امام(همچنین شخص امیرالمومنین و امام حسن علیه السلام) و عدم لزوم بلوغ سِنّی امام تاکید می­کند. زیدیّه نیز به عدالت و زهد امام(البته اهل الکساء در نظر اکثریت زیدیّه عصمت دارند)، عدم افضلیّت امام(البته برخی از زیدیّه افضلیت امام را قبول دارند)، علم اجتهادی امام، لزوم قیام مسلّحانه امام، لزوم بلوغ سنی امام تاکید می­کنند.

واژگان کلیدی : صفات امام، زیدیّه، امامیّه، صفات مورد اختلاف امام و از نگاه امامیّه و زیدیّه