»» اعمال شب و روز عید فطر
اعمال شب عید فطر
شب اول شوال المکرم، از جمله لیالى شریفه است و در فضیلت و ثواب عبادت و احیای آن احادیث بسیار وارد شده و روایت شده است که آن شب کمتر از شب قدر نیست و از برای آن چند عمل است:
اول: غسل است در وقتى که آفتاب غروب کرد.
دوم: احیاء آن شب به نماز و دعا و استغفار و سؤال از حق تعالى و بَیتُوته در مسجد.
سوم: آنکه بخواند در عقب نماز مغرب و عشاء:
اَللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ لا اِلهَ اِلا اللهُ، وَاللهُ اَکْبَرُ، اَللهُ اَکْبَرُ، وَلله الْحَمْدُ، اَلْحَمْدُ للهِِ عَلی ما هَدینا، وَلَهُ الشکْرُ علی ما اَوْلینا.
چهارم: آنکه چوننماز مغرب و نافله آن‌را خواند، دست‌‌ها را به سوی آسمان بلند کند وبگوید: یا ذَاالْمَن وَالطوْلِ، یا ذَاالْجُودِ، یا مُصْطَفِی مُحَمدٍ وَناصِرَهُ صَل عَلی مُحَمدٍ وَ الِ مُحَمدٍ، وَاغْفِرْ لى کُل ذَنْبٍ اَحْصَیتَهُ، وَهُوَ عِنْدَکَ فى کِتابٍ مُبینٍ؛ پس به سجده برود و صد مرتبه در سجده بگوید: اَتُوبُ اِلَى اللهِ. پس هر حاجت که دارد از حق تعالى بخواهد که انشاء الله برآورده خواهد شد.
پنجم: زیارت کند امام حسین علیه‌السلام را که فضیلت بسیار دارد.
ششم: ده مرتبه بگوید ذکر «یا دآئِمَ الْفَضْلِ» را که در اعمال شب جمعه است.
هفتم: بجا آورد ده رکعت نمازی که در شب آخر ماه رمضان وارد شده است.
هشتم: بجا آورد دو رکعت نماز؛ در رکعت اول بعد از حمد هزار مرتبه توحید و در دوم یک مرتبه بخواند و بعد از سلام سر به سجده بگذارد و صدمرتبه بگوید:
اَتُوبُ اِلَى الله پس بگوید: یا ذَالْمَن وَالْجُودِ، یا ذَاالْمَن وَالطوْلِ، یا مُصْطَفِىَ مُحَمدٍ صَلی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهِ، صَل عَلى مُحَمدٍ وَ الِهِ، وَافْعَلْ بى کَذا وَکَذا. و بجای آن حاجات خود را بطلبد و روایت است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام این دو رکعت را به این کیفیت بهجا میآورد، سپس سر از سجده برمیداشت و میفرمود: بحق آن خداوندی که جانم بدست قدرت اوست هر که این نماز را بکند هر حاجت از خدا بطلبد البته عطا کند و اگر بعدد ریگ‌های بیابان گناه داشته باشد خدا بیامرزد و در روایت دیگر بجاى هزار مرتبه توحید صد مرتبه وارد شده لکن نماز را بعد از نماز مغرب و نافله آن باید بجا آورد.
نهم: چهارده رکعت نماز کند؛ در هر رکعتى حمد و آیةالکرسى و سه مرتبه قل هُوَ الله اَحَدٌ تا برای او باشد به هر رکعتى ثواب عبادت چهل سال و عبادت هر که روزه گرفته و نماز خوانده در آن ماه.
اعمال روز عید فطر
روز اول شوال، روز عید فطر است و اعمال آن چند چیز است:
اول: آنکه بخوانى بعد از نماز صبح و نماز عید تکبیراتی را که در شبش بعد از نماز فریضه میخواندی.
دوم: آنکه بخوانى بعد از نماز صبح دعائی را که سید روایت کرده اَللهُم اِنى تَوَجهْتُ اِلَیکَ بِمُحَمدٍ اِمامى الخ و شیخ این دعا را بعد از نماز عید ذکر فرموده است.
سوم: بیرون کردن زکات فطره است از هر سری صاعی پیش از نماز عید به تفصیلى که در کتب فقهیه است.
چهارم: غسل است و بهتر آن است که اگر ممکن شود از نهر غسل کنى و وقت آن بعد از طلوع فجر است تا زمان بجا آوردن نماز عید چنانچه شیخ فرموده و در جزء روایتى است که غسل را در زیر سقفی بکن و چون خواستى غسل کنى بگو: اَللهُم ایماناً بِکَ، وَتَصْدیقاً بِکِتابِکَ، وَاتِباعُ سُنةِ نَبیکَ مُحَمدٍ صَلی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ. پس بسم الله بگو وغسل کن و چون از غسل فارغ شدی بگو: اَللهُم اجْعَلْهُ کَفارَةً لِذُنُوبى، وَطَهرْ دینى اَللهُم اَذْهِبْ عَنى الدنَسَ.
پنجم: پوشیدن جامه نیکو و بهکار بردن بوی خوش و رفتن به صحرا در غیر مکه برای نماز کردن در زیر آسمان.
ششم: پیش از نماز عید در اول روز افطار کنى و بهتر آن است که به خرما یا به شیرینى باشد و شیخ مفید فرموده مستحب است تناول کردن مقدار کمی از تربت سیدالشهداءعلیه السلام که شفا است از برای هر دردی.
هفتم: آنکه چون مهیا شدی از برای رفتن به نماز عید، بیرون نروی مگر بعد از طلوع آفتاب و آنکه بخوانى دعاهائى را که سید در اقبال نقل کرده از جمله از ابوحمزه ثمالى روایت کرده از حضرت امام محمد باقرعلیه السلام که فرمود بخوان در عید فطر و قربان و جمعه وقتىکه مهیا شدی به جهت بیرون رفتن به نماز این دعا را: اَللهُم مَنْ تَهَیأَ فى هذَا الْیوْمِ اَوْ تَعَبأَ، اَوْ اَعَد وَاسْتَعَد لِوِفادَةٍ اِلى مَخْلُوقٍ، رَجآءَ رِفْدِهِ وَنَوافِلِهِ وَفَواضِلِهِ وَعَطایاهُ، فَاِن اِلَیکَ یا سَیدى تَهْیئَتى وَتَعْبِئَتى، وَاِعْدادی وَاسْتِعْدادى رَجآءَ رِفْدِکَ وَجَوائِزِکَ، وَنَوافِلِکَ وَفَواضِلِکَ، وَفَضآئِلِکَ وَعَطایاکَ، وَقَدْ غَدَوْتُ اِلى عیدٍ مِنْ اَعْیادِ اُمةِ نَبیکَ مُحَمدٍ صَلَواتُ اللهِ عَلَیهِ وَعَلى الِهِ، وَلَمْ اَفِدْ اِلَیکَ الْیوْمَ بِعَمَلٍ صالِحٍ اَثِقُ بِهِ قَدمْتُهُ، وَلا تَوَجهْتُ بِمَخْلُوقٍ اَملْتُهُ، وَلکِنْ اَتَیتُکَ خاضِعاً مُقِراً بِذُنُوبى، وَاِسآئَتى اِلى نَفْسى، فَیا عَظیمُ یا عَظیمُ یا عَظیمُ، اِغْفِرْ لِىَ الْعَظیمَ مِنْ ذُنُوبى، فَاِنهُ لایغْفِرُ الذنُوبَ الْعِظامَ اِلا اَنْتَ، یا لا اِلهَ اِلا اَنْتَ، یا اَرْحَمَ الراحِمینَ.
هشتم: خواندن نمازعیداست و آن دو رکعت است در رکعت اول حمد و سوره اَعْلی بخواند و بعد از قرائت پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیری این قنوت را بخواند:
اَللهُم اَهْلَ الْکِبْرِیآءِ وَالْعَظَمَةِ وَاَهْلَ الْجُودِ وَالْجَبَرُوتِ، وَاَهْلَ الْعَفْوِ‌وَالرحْمَةِ، وَاَهْلَ التقْوى وَالْمَغْفِرَةِ، اَسْئَلُکَ بِحَق هذَا الْیومِ الذى جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً، وَلِمُحَمدٍ صَلی اللهُ عَلَیهِ وَ الِهِ ذُخْراً وَشَرَفاً وَمَزِیداً اَنْ تُصَلىَ عَلی مُحَمدٍ وَ الِ مُحَمدٍ، وَاَنْ تُدْخِلَنى فى کُل خَیرٍ اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمداً وَ الَ مُحَمدٍ، وَاَنْ تُخْرِجَنى مِنْ کُل سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمداً وَ الَ مُحَمدٍ، صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَعَلَیهِمْ، اَللهُم اِنى اَسْئَلُکَ خَیرَ ما سَئَلَکَ مِنْهُ عِبادُکَ الصالِحُونَ، وَاَعُوذُ بِکَ مِما اسْتَعاذَ مِنْهُعِبادُکَ الْصالِحُونَ. پس تکبیر ششم بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع و سجود برخیزد بهرکعت دوم و بعد از حمد سوره وَالشمْسِ بخواند. پس چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیرى آن قنوت را بخواند و چون فارغ شد تکبیر پنجم گوید و به رکوع رود. سپس نماز را تمام کند و بعد از سلام، تسبیح زهراءعلی‌ها السلام بفرستد و بعد از نماز عید، دعاهای بسیار وارد شده است و شاید بهترین آن‌ها دعای چهل و ششم صحیفه کامله باشد و مستحب است که نماز عید در زیر آسمان و بر روی زمین بدون فرش و بُوریا واقع شود و آنکه برگردد از مُصَلی از غیر آن راهیکه رفته بود و دعا کند از برای برادران دینى خود به قبولى اعمال.
نهم: زیارت کند امام حسین (ع) را.
دهم: بخواند دعای ندبه را و سید بن طاوس فرموده که چون از دعا فارغ شود به سجده رود و بگوید: اَعُوذُ بِکَ مِنْ نارٍ حَر‌ها لا یطْفى، وَجَدیدُ‌ها لا یبْلى، وَعَطْشانُ‌ها لا یرْوی. پس بگذارد گونه راست را و بگوید: اِلهى لا تُقَلبْ وَجْهى فى النارِ بَعْدَ سُجُودى وَتَعْفیرى لَکَ بِغَیرِ مَنٍ مِنى عَلَیکَ، بَلْ لَکَ الْمَن عَلَی. پس بگذارد گونه چپ را وبگوید: اِرْحَمْ مَنْ اَسآءَ وَاقْتَرَفَ، وَاسْتَکانَ وَاعْتَرَفَ. پس برگردد بحال سجده و بگوید: اِنْ کُنْتُ بِئْسَ الْعَبْدُ فَاَنْتَ نِعْمَ الرب، عَظُمَ الذنْبُ مِنْ عَبْدِکَ، فَلْیحْسُنِ الْعَفْوُ مِن عِنْدِکَ یا کَریمُ پس بگوید: اَلْعَفْوَ الْعَفْوَ صد مرتبه.
احکام نماز عید فطر
- نماز عید فطر در زمان حضور امام علیه السلام واجب است و باید به جماعت خوانده شـود. و در زمـان مـا که امام علیه السلام غایب است، مستحب مى‌باشد. و مى‌شود آن را به جماعت یا فرادى خواند ولى احتیاط این است که به جماعت آن را رجاءاً بخواند.
- وقت نمازعید فطر از اول آفتاب روز عید تا ظهر مى‌باشد.
- مستحب است در عید فطر، بعد از بلند شدن آفتاب افطار کنند و زکات فطره را هم بدهند یا جدا نمایند و بعد، نماز عید را بخوانند.
- نماز عید فطر دو رکعت است که در رکعت اول بعد از خواندن حمد وسوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگرى بگوید و بـه رکـوع رود و دو سـجده بجا آورد و برخیزد و در رکعت دوم چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود وبعد از رکوع دو سجده کند وتشهد بخواند و نماز را سلام دهد.
- در قنوت نماز عید فطر، هر دعا وذکرى بخوانند کافى است، ولى بهتر است ایـن دعـا را بـخوانند: اللهم اهل الکبریا والعظمة واهل الجود والجبروت واهل العفو والرحمة واهل الـتـقـوى والـمغفرة اسالک بحق هذا الیوم الذى جعلته للمسلمین عیداً ولمحمد ذخراً وشرفاً وکـرامة ومزیداً ان تصلى على محمد وآل محمد وان تدخلنى فى کل خیر ادخلت فیه محمداً وآل مـحـمد وان تخرجنى من کل سوء اخرجت منه محمداً وآل محمد صلواتک علیه وعلیهم. اللهم انى اسالک خیر ما سألک به عبادک الصالحون واعوذ بک ممااستعاذ منه عبادک المخلصون.
- در زمان غایب بودن امام علیه السلام مستحب است بعد از نماز عید فطر، دو خطبه بـخـوانـند، و بهتر آن است که در خطبه عید فطر احکام زکات فطره را بگویند.
- نماز عید سوره مخصوصى ندارد ولى بهتر است که در رکعت اول آن سوره شمس (سـوره 91) و در رکـعت دوم سوره غاشیه (سوره 88) را بخوانند، یا در رکعت اول سوره سبح اسم (سوره 87) و در رکعت دوم سوره شمس (سوره 91) را بخوانند.
- مستحب است نماز عید را در صحرا بخوانند ولى در مکه مستحب است در مسجد الحرام خوانده شود.
- مستحب است پیاده و پابرهنه و با وقار به نماز عید بروند و پیش از نماز غسل کنند و عمامه سفید بر سر بگذارند.
- مستحب است در نماز عید بر زمین سجده کنند و در حال گفتن تکبیر‌ها، دست‌‌ها را بـلـند کنند وکسى که نماز عید مى‌خواند، اگر امام جماعت است یا فرادى نماز مى‌خواند، نماز را بلند بخواند.
- بعد از نماز مغرب و عشا شب عید فطر و بعد از نماز صبح آن و بعداز نماز عید فطر بلکه بعد از نماز ظهر وعصر روز عید نیز مستحب است این تکبیر‌ها را بگوید: الله اکبر الله اکبر لا اله الا الله والله اکبر الله اکبر ولله الحمد، الله اکبر على ما هدانا.
- احـتـیـاط مستحب آن است که زن از رفتن به نماز عید خوددارى کند ولى این احتیاط براى زن پیر نیست.
- در نماز عید هم مثل نمازهاى دیگر، مأموم باید غیر از حمد و سوره چیزهاى دیگر نماز را خودش بخواند.
- اگر مأموم موقعى برسد که امام مقدارى از تکبیر‌ها را گفته بعد از آنکه امام به رکـوع رفـت باید آنچه از تکبیر‌ها و قنوت‌‌ها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک سبحان الله و یک الحمدلله بگوید کافى است.
- اگـر در نـماز عید موقعى برسد که امام در رکوع است چنانچه بتواند اقتدا کند وتـکبیر‌ها و قنوت‌‌ها را مختصراً اگر چه به یک سبحان الله باشد بگوید و درک رکوع امام کند اشکالى ندارد والا احتیاط آن است که در حال رکوع اقتدا نکند.
- اگر در نماز عید یک سجده یا تشهد را فراموش کند، احتیاط آن است که بعد از نماز آن را بجا آورد و نیز اگر کارى که براى آن سجده سهو لازم است پیش آید، بنابر احتیاط باید بعد از نماز دو سجده سهو بنماید.
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » سعید سلیمی ( شنبه 91/5/28 :: ساعت 3:57 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ
بررسی صفات مورد اختلاف امام از نگاه امامیه و زیدیهمحبوبان اهیترک اولی از معصوم[عناوین آرشیوشده]
